​ETNİK PARTİ: İHTİYAÇ MI, ARIZA MI?

BULGARİSTAN 

​ETNİK PARTİ: İHTİYAÇ MI, ARIZA MI?

​I. Giriş: Hukuki Gerçeklik ve Balkan Dersi
​Bulgaristan’da etnik temelli bir siyasi partiye gerçekten gerek var mı?
Açık konuşalım: Yoktur.
Dahası, bu yalnızca bir temenni değil; hukuki ve siyasal bir gerçektir.
​Bulgaristan Anayasası, etnik, dini ya da ırksal temelli partilere açıkça izin vermez. Bu yasak, bir “farklılıkları yok sayma” refleksi değil; Balkan coğrafyasının ağır bedeller ödeyerek öğrendiği bir dersin sonucudur. Kimliği siyasetin merkezine koyduğunuzda, siyaset kimliği parçalar ve toplum dokusu zedelenir.
​II. Etnik Siyasetin Kaynağı: Bir Belirti
​Bulgaristan tek kimlikli bir ülke değildir. Bulgarlar, Türkler, Pomaklar, Romanlar, Yahudiler, Ermeniler ve diğerleri bu ülkenin sosyal dokusunu oluşturur. Asıl mesele, kimlerin yaşadığı değil; devletin bu insanlara nasıl davrandığıdır.
​Eğer bir devlet:
​Vatandaşını kökenine göre ayırmıyorsa,
​Hukuku ve kamu gücünü eşit ve adil uyguluyorsa,
​İnanca ve dile mesafeli, tarafsız durabiliyorsa,
​etnik partiye ihtiyaç zaten doğmaz. Çünkü etnik siyaset bir çözüm değil, bir belirtidir (arıza). Adalet zayıfladığında ortaya çıkar. Eşitlik yara aldığında güçlenir ve büyür.
​III. Etnik Kısıtlayıcılık ve Azınlıkların Geleceği
​Şu kritik gerçeği görmek gerekir: Etnik partiler, uzun vadede azınlıkları güçlendirmez. Aksine, onları siyasi olarak dar bir alana hapseder. Kimliği temsil ettiklerini söylerler ama zamanla kimliği pazarlık unsuruna dönüştürürler. Sonuç; birlikte yaşama kültürü değil, yan yana ama mesafeli ve gergin bir hayat olur.
​"Azınlıklar haklarını nasıl savunacak?" sorusu sıkça sorulur.
Cevap nettir: Etnik kimlikle değil, vatandaşlık kimliğiyle.
Haklar kimlikten değil, hukuktan doğar. Hukuku, kapsayıcı olmayan bir etnik partiyle korumaya çalışmak, sorunu derinleştirir ve azınlığı ana siyasetten izole eder.
​IV. Anlamlı Ayrım: İnsanı Merkeze Almak
​İlla bir ayrım yapılacaksa — ki siyaset ayrımı sever — yapılacak tek anlamlı ve evrensel ayrım şudur:
​Adaleti savunanlar (İnsanı merkeze alanlar ve Eşit Vatandaşlık ilkesini benimseyenler)
​Adaleti araçsallaştıranlar (İnsanı araca dönüştürenler ve Birlikte yaşamı pazarlık konusu yapanlar)
​Bunun dışındaki her ayrım; etnik, mezhepsel, kültürel veya bölgesel... Siyasi hesap içerir ve sorgulanmayı hak eder.
​Yaşar Kemal’in o bilge sözü bu konunun da özünü anlatır:
​“Dünyayı güzellik kurtaracak; bir insanı sevmekle başlayacak her şey.”
​Güzellik; adaletle, vicdanla ve eşitlikle birlikte yürür. Devlet bunları sağladığında, etnik siyasete gerek kalmaz. Kalamaz.

Cevat Çırak 

​#EtnikSiyaset 
#HukukDevleti 
#EşitVatandaşlık 
#Bulgaristan 
#Demokrasi 
#Adalet 
#BirlikteYaşam 
#KimlikSiyaseti 
#Balkanlar 
#CevatÇırak 
#ToplumsalBarış 
#SiyasiAnaliz

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Yediler Ormanında Kayak

Bulgaristan Şumnu Medresetü’n-Nüvvâb Okulu ve Önemi

Deliormanın Sıdıka Ahmedova'sı